شهادت امام کاظم ع - 15

هرکجا مرغ اسیری زغم آزاد کنید                 قفسش برده به باغی و دلش شاد کنید

مرد اگر کنج قفس ، طائر بشکسته پری        یاد ازمردن زندانی بغداد کنید

چون به زندان به ملاقاتی محبوس روید         از عزیز دل زهرا وعلی یاد کنید

تا دم مرگ ، مناجات و دعا کارش بود            گوش بر زمزمه سید عبّاد کنید

پسرش نیست که تا گریه کند بر پدرش         پس شما گریه برآن  خسرو ناشاد کنید

                                    نگذارید که معصومه خبر دار شود

                                    رحم بر حال دختر ناشاد کنید

حبیب با حبیب خود به خلوتی صفاکند                     ندانم از چه بی گنه ، عدو به او جفا کند

سرشک غربتش روان نوا زند زنای جان                     نهان زچشم دشمنان ، بدوستان دعا کند

به پیکرش نشانه ها ، به سینه اش ترانه ها            که زیر تازیانه ها ، رضا رضا رضا کند

به دست ها سلالش ، زغصّه سوخت حاصلش          چه می شود که قاتلش ، زفاطمه حیاکند

فتاده در ملالها ، به عشق شور و حالها                    درآن سیاه چالها ، خدا خدا خدا کند

فتاده دیگر از نوا ، برو به دیدنش صبا                         بپرس مرغ کشته را،کی از قفس رها کند

به خاک بی کسی سرش، کسی نبود در برش          کجاست تا که دخترش اقامه عزا کند

                                    اثر نمانده از تنش ، دلا برو به دیدنش

                                    بگو عدو زگردنش  ،غلی که بسته وا کند

مسیّب زهر هارون کارگر شد          رضا آرام جانم بی پدر شد

دم مردن به حالم کن نظاره            بنه جسم مرا بر تخت پاره

اگر تابوت من باشد گر انبار             زپا و گردنم زنجیر بردار

نباشد دخترم معصومه کزجان         کند گیسو به مرگ من پریشان

خداحافظ که جانم بی قرار است      که زهرا مادرم چشم انتظار است

کجائی ای رضا ای بی قرینه           که از تو بشنوم بوی مدینه

                        بیا جان پدر با حال افکار

                        دم مردن سرم از خاک بردار

من دراین کنج قفس غوغای محشر می کنم   پیروی از مادرم زهرای اطهر می کنم

کاخ استبداد را بر فرق هارون دغا                  واژگون با نعره الله اکبر می کنم

تا زند سیلی به رویم سندی از راه ستم       یاد سیلی خوردن زهرای اطهر می کنم

گرچه در قید غل و زنجیر می باشم ولی        استقامت در بر دشمن چو حیدر می کنم

گر زپا و گردن رنجور من خون می چکد          یاد میخ و سینه مجروح مادر می کنم

                                                                                                ژولیده نیشابوری

صدای ناله ای از کنج زندان                بگوشم می رسد با چشم گریان

گمانم باشد این صورت مکرّر              صدای حضرت موسی بن جعفر

الهی از دل زارم گواهی                      ندارم جز تو من دیگر  پناهی

دیگر معصومه جان بابت نبینی           به مرگم در مدینه می نشینی

رضا بابا بیا اندر برمن                      به دامن گیر این ساعت سرمن

                           بیا زنجیر از گردن تو بردار

                        روم سوی وطن با چشم خونبار

تا بال و پری بود قفس را نگشودند                آن روز نگشودند قفس را که پری نیست

بیهوده قفس را مگشایید پری نیست !          جز مشت پری ، گوشه زندان اثری نیست

گفتم به صبا درد دل خویش بگویم               امّا به سیه چال  ، صبا را گذاری نیست

                                    امیّد رهایی چو از این بند محال است

چشم گردون در عزای موسی جعفر گریست        چشمه خورشید برآن ماه خوش منظر گریست

شمع خاموش محبت بود و از بیداد خصم             همچنان پروانه ای بر شعله آذر گریست

گر چه او پروانه حق بود اما همچو شمع               در مناجاتش زهجر دوست پا تا سر گریست

ژرف زندان بهر او معراج قرب دوست بود                عاشق صادق زهجران رخ دلبر گریست

او که خود مظلوم بود و خود اسیر ظلم بود            بر غریبی شهید کربلا یکسر بگریست

                                            دیده عشّاق از داغ امام عاشقان

چاه زندان قتلگاه یوسف زهرا شده               چشم یعقوب زمان در ماتمش دریا شده

اختران اشک جاری زآسمان دیده اش           چون نهان ماه رخش در هاله غمها شده

بسکه جانسوز است داغ آن امام عاشقان    در عزایش غرق ماتم خانه دلها شده

ای طرفداران قرآن و شریعت بنگرید               موسی جعفر شهید مکتب تقوا شده

او نه تنها تازیانه خورده از دست ستم          صورتش نیلی ز سیلی چون رخ زهرا شده

                                           ناله جانسوز معصومه زدل برخاسته

به سیاه چال زندان چه خوش است شور و حالم    که گذشته با تو یا رب شب و روز و ماه و سالم

چه غم از فراق یاران کشدم به روزگاران                که محیط حبس دشمن شده محفل وصالم

من و گریه شبانه به تنم بود نشانه                     که عدو به تازیانه زده در سیاه چالم

ز سما گذشته آهم به زمین چکیده اشکم          ز نفس فتاده قلبم به قفس شکسته بالم

گل باغ آشنایی پسرم رضا کجایی                      ز چه در برم نیایی شده وقت ارتحالم

زده ام در این قفس پر که یکی به من زند سر        همه غافلند از من تو بیا بپرس حالم

سر و جان به کف نهادم به عدو شکست دادم        شد از آن به دست و گردن غل آهنین مدالم

وطنم بود مدینه غم غربتم به سینه                          ز کدام غصّه گویم به کدام غم بنالم

به سرشک چشم زهرا به شرار قلب حیدر           به رسول و اهل بیتش به خدای ذوالجلالم

که اگر هزار نوبت بکشند و زنده گردم                  چو به راه دوست باشد نرسد به دل ملالم

                                    هله ای امام هفتم نگهی به اشک (میثم)

ایام سوگواری موسی ابن جعفر است          آن نازنین امام که فرزند حیدر است

باب الحوائج است و هفتمین امام                آن قبله مراد که ذات اکبر است

فرزند صادق است آیین جعفری                    جاوید و پایدار از او تا به محشر است

نور چشم او رضا که آرمگاه او                      شد قبله امید در این ملک و کشور است

معصومه دخت اوست که در قم شد مکان      در قدر و شأن و مرتبه زهرای اطهر است

صد داد و حسرتا که به زندان شهید شد       باب الحوائجی که سلیل پیمبر است

ما را ز محنتی که به آن امام رسید              روح و روان غمزده و دیدگان تر است

تنها نه شیعیان ز غم او ناله می کنند          روح فرشتگان خدا هم مکّدر است

                                    چشم امید ماست به آن هفتمین امام

                                    روزی که به حقیقت روز محشر است            (عباس شهری)

شاهنشهی که نور دو چشم پیمبر است      شاهی که میوه دل زهرای اطهر است

فرمانده قضا و قدر میر کائنات                       شمس و قمر ز روی منیرش منور است

آن موسائی که موسی عمران ز خاک پاش   کُحل بصر بوده ، موسی ابن جعفر است

آه از دمی که همچو شهی نقل مجلسش     از دانه های سلسله بر جسم و پیکر است

یا دانه های اشک که بر دامنش بریخت         و ز عود آه مجلس آن شه معطر است

دور از دیار و وطن گوشه ای غریب                در حبس تیر و تار ملول و مکّدر است

سر را نهاد بر سر دیوار بی کسی                چون همدمی که درد دلش را مؤثر است

گه ناله می زدی دم جان دادن آن غریب        کو آن رضا که نور دل و دیده تر است

معصومه نیست تا که به دامن نهد سرم       در وقت مرگ آنکه مرا دخت مضطر است

                                    فانی ز داغ موسی کاظم فغان کشید

السّلام ای وارث خیر الانام                      بر تو ای نور خداوندی سلام

السّلام ای حجت روی زمین               کعبه ی جان را ، ستون هفتمین

جانشین حضرت خیرالبشر                         تاج شاهنشاهی عصمت به سر

باب رحمت ، نور قرآن مبین             موسی کاظم امام هفتمین

در گهت باب الحوائج عام را             قبله گاهی هر دل ناکام را

                                                ***

این غل و زنجیرها از بهر چیست      محبس تاریک جای چون تو نیست

سوختم از ناله ی شب گیر تو         دل اسیر غم کند زنجیر تو

                                                ***

یوسف آل نبی در چاه شد              قعر زندان جلوه گر ماه شد

آنچنان زندان او تاریک بود               کز سیاهی روزها شب می شود

گر چه زندان چو ششب دیجور بود   در حقیقت عالمی از نور بود

عاقبت پایان محنت ها رسید          پنجه ی خورشید ظلمتها درید

شد رها از هر دو زندان بلا              یعنی از دنیا و حبس اشقیا

در ازای این فداکاری شها               گشته ای « باب الحوائج »خلق را

به عشق یار می جاودانه باید خورد                       شراب تلخ ز دست زمانه باید خورد

                                            پیام موسی جعفر به شیعیان این است

                                            برای خاطر دین تازیانه باید خورد

من جوان بودم و زنجیر گران پیرم کرد                        گشته کاهیده تن و مانده به جا تصویرم

یا به زندان برسان مرگ مرا یا الله                              یا خلاصم بکن از زیر غل و زنجیرم

                                                لیک دوری رضا میکشدم در غربت

                                                گر نیاید به تسلای دل شب گیرم

 الا ای رحمت الله یگانه                                                      برایت قلبها گردیده خانه

توئی موسی بن جعفر ای گل نور                            خوشا آنکس که گردد با تو محشور

توئی موسی بن جعفر ای نگارم                                                 به الطاف تو امیدوارم

ترا با معرفت هر کس بخواند                                                     گره در کار او هرگز نماند

نگاهت عقده از دل می گشاید                                            نه تنها عقده ، دل را می رباید

نگاهم کن که محتاج نگاهم                                                   چرا چون من گرفتار گناهم

هر آنکس با ولای تو بمیرد                                                 خدای مهربان دستش بگیرد

ترا از زندگانی سیر کردند                                                     ترا در کنج زندان پیر کردند

                                     در زندان چو بر او باز می شد

                                     بمیرم من کتک آغاز می شد

عاشقان موسی بن جعفر ، انشاء الله کاظمین عرض ادب کنیم ، دو نفر مرگ خودشان را از طلب کردند ، یکی مادرش فاطمه بود ، هی می گفت : خدا دیگر مرگ زهرا را برسان . یکی هم میوۀ دلش موسی بن جعفر ، آخر هر روز وقتی غروب می شد آنقدر سندی بن شاهک ، آقا را تازیانه و سیلی می زد دیگر روزهای آخر لحن مناجات امام تغییر کرد هی صدا می زد : خدا دیگر مرگ موسی بن جعفر را برسان . دعای امام مستجاب شد . اما آی دلهای آماده ، اما وقتی که بدنش را زندان غریبانه بیرون آوردند خواهرش نبود ببیند ، دخترش نبود ببیند ، کربلائی ها ، من بمیرم ، کربلا تو گودی قتلگاه زینب بدن بی سر برادر را دید ، سکینه بدن بی سر را دید ، بجای دلداری و تسلیت هم دختر را زدند ، کاری کردند که سکینه صدا می زند : بابا پاشو ببین عمه ام را دارند می زنند .

چاه زندان قتلگاه یوسف زهرا شده                           چشم یعقوب زمان در ماتمش دریا شده

اختران اشک جاری ز آسمان دیده گر                        چون نهان ماه رخش در هالۀ غم ها شده

بس که جانسوز است داغ آن امام عاشقان                در عزایش غرق ماتم خانۀ دلها شده

ای طرفداران قرآن و شریعت بنگرید                           موسی جعفر شهید مکتب تقوا شده

او نه تنها تازیانه خورده از دست ستم                   صورتش نیلی ز سیلی  چون رخ زهرا شده

نالۀ جانسوز معصومه ز دل بر خاسته                                   در مدینه دختری بی بابا شده

ابوالعتاهیه مدتها در مجلس هارون الرشید حاضر نمی شد ، اما روزی باشاره هارون ، جعفر برمکی او را به مجلس هارون آورد از ابوالعتاهیه خواستند اشعاری بخواند ، اشعاری خواند اول هارون را به نشاط آورد ، بعد ابوالعتاهیه اشعار دیگری خواند هارون را بشدت متأ ثرساخت . گفتند : ابو العتاهیه چی می خواهی ؟

گفت : هارون نه مال می خواهم ، نه مقام می خواهم ، من آزادی امام موسی بن جعفر را می خواهم که سالها گوشۀ زندان است هارون اجازه بده آقا را آزاد کنند ، بچه هایش در مدینه منتظرند ، برگۀ آزادی موسی بن جعفر را گرفت خیلی خوشحال است . الحمد الله دل پیغمبر و زهرا را شاد کردم . فردای آن روز ابوالعتاهیه به طرف زندان می رفت دید جنازه ای را چهار نفر می آوردند ، پرسید این جنازه ی کیست ؟ گفتند : جنازۀ موسی بن جعفر امام هفتم شیعیان است .

نمی دانم شنیدستی بدوران                                    که شاهی جان دهد در کنج زندان

فلک بودی دگر در ترکشت تیر ؟                                         کی دیده شه بمیرد زیرزنجیر

نظاما آفرین بر اهل بغداد                                                     تن شه را بروی جسر بنهاد

ولی جدش برهنه در بیابان                                                   غلظ گفت بزیر سمِّ اسبان1

کاری کردند که خواهرش زینب وقتی آمد گودی قتلگاه از روی تعجب صدا زد : آیا تو حسین منی ؟

ه کاظمین مقام کدام امام معصوم است                  که ذره ذره آن چشمه نور است

مقام اطهر موسی بن جعفر است آنجا                      که بهر پاس حریمش کلیم مأمور است

سلام ما به گرفتار پیر زندانی                               که روز در نظرش همچو شام دیجور است

هنوز دجلۀ بغداد می کشد فریاد                              بر آن امام که از اهل بیت مهجور است

امروز گریه کنید بر آن آقایی که چهار نفر بدنش را از زندان بیرون آوردند گفتند بدنی که سالها تو سیاه چال بوده ، چرا اینقدر سنگین است وقتی نگاه کنند ببینند هنوز غل و زنجیر بر این بدن مطهر مانده است .

اما کربلا عوض تشییع ، اسبها را نعل تازه زدند بر بدن عزیز زهرا ...

عاشقان اهل بیت ، سه تا بدن سه روز روی زمین بود ، قربان این سه بدن مطهر ، یکی بدن مطهر امام جواد الائمه بود اما کبوترها آمدند بال به بال یکدیگر دادند نازنین بدن امام جواد را سایه انداختند ،

یکی بدن مطهر موسی بن جعفر بود ، سه روز روی زمین بود اما سایبان دارد بعد سه روز کفن قیمتی بر بدن آقا کردند ، اما با چه عزّت و جلالی بدن تشییع کردند ( رحمت خدا بر این ناله ها و زمزمه ها ) .

اما قربان آن بدنی که سه روز برهنه روی زمین داغ کربلا ، وقتی امام سجاد آمد فرمود : بنی اسد بروید بوریا بیاورید بدن پاره پاره بابا را میان بوریا پیچید سرازیر قبر کرد بعد لبها را گذاشت بر آن رگهای بریده ، همه صدا بزنیم حسین .

دلها را ببریم کاظمین ، کنار حرم با صفای مولا مون موسی بن جعفر ، خوشا به حال آنهایی که الان پروانه وار کنار حرم آقا موسی بن جعفرند از آن روزی که امام هفتم را دستگیر و زندانی کردند هر شب بستر امام رضا را در دهلیز خانه پهن می کردند ، این زن بچه ای که سالها بابا ندیدند جمال امام رضا را بجای بابا تماشا می کردند .

اما مثل امشب (25 ماه رجب ) بستر امام رضا در دهلیز خانه پهن کردند هر چه منتظربودند دیدند امام رضا نیامد ، شب نیمه شد حضرت رضا نیامد ، یک وقت خواهرش معصومه دید امام رضا وارد شد اما شال عزا بر گردن انداخته فوراً آمد مقابل برادر ، برادر کجا بودی ؟ دیر آمدی ؟ دیدند آقا مثل ابر بهار گریه می کند آقا مگر چه شده ؟ فرمود: خواهرم برو لباس عزا بتن کن دارم از گوشه زندان بغداد می آیم ، بابای غریب مان غریبانه گوشه زندان جان داد .

درب زندان را برویش غیرغم کس وا نکرد                     جز اجل در گوشه زندان کسی شادش نکرد

اما کربلا ، امام سجاد نتوانست بیاید گودی قتلگاه ، یک وقت نگاه کند ببیند سر بریده بابا بالای نیزه است .

ندارد یوسف صدّیق زندانی که من دارم

                                                             ندارد هیچ زندانی نگهبانی که من دارم

به جنت مادرم زهرا پریشان کرده گیسو را

                                                             پریشان گشته از حال پریشانی که من دارم

بگیرم روزها را روزه و شبها خورم سیلی

                                                              ندارد کس به عالم خصم خونخواری که من دارم

همه شنیده اید که نگهبان زندان امام ، سندی بن شاهک یهودی بود ، هارون سفارش کرده بود هر چه می توانی این آقا را آزار و اذیت کن ، مولا روزها روزه می گرفتند ، شبها هنگام افطار با تازیانه آقا را پذیرایی می کرد ( رحمت خدا بر این ناله ها ، یاد امام ، شهداء ، اموات فیض ببرند ) امام رضا آمد بغداد گوشه زندان سر بابا ر به دامن گرفت ، آخر هر پدری آرزو دارد آن لحظه ی آخر میوۀ دلش را ببیند .

اما قربان آن حسینی که در گودی قتلگاه افتاده بود کسی نبود سر عزیز فاطمه را به دامن بگیرد .

یک وقت عزیز فاطمه احساس سنگینی کرد روی سینه مبارک ، تا چشم باز کند ببیند شمر با خنجر برهنه . همه صدا بزنید حسین ...

عاقبت دست اجل مشکلم وا می کند                        هر که بیند روی من یاد زهرا می کند

                                    کی نداند ای خدا از چه در تاب و تبم

                                     یا د زندان رفتن عمّه خود زینبم

امروز دسته جمعی برویم گوشه زندان تاریک بغداد زمزمه آقا موسی بن جعفر را بشنوم مدام ذکر مناجات امام این بود خدا ممنونم یک جای خلوتی هستم با تو مناجات می کنم ، اما مردم روزهای آخر مناجات مولا عوض شد ( آماده اید بگویم ) صدا می زد :

یا مُخَلِّصَ الشََّجَرِ مِن بَینِ رَملٍ وَ ماءٍ وَ طینٍ ، یا مُخَلِّصَ النّارِ مِن بَینِ الحَدیدِ وَ الحَجَرِ ، یا مُخَلِّصَ اللَّبَنِ مِن بَینِ فُرِثٍ وَ دَمٍ ، مُخَلِّصَ الوَلَدِ مِن بَینِ مَشِیمَةٍ وَ رَحِمٍ ، یا مُخَلِّصَ الرُّوحِ مِنَ الاَحشاءِ وَ الاَمعاءِ، خَلِّصنی مِن یَدِ هارونِ الَّرشیدِ .

ای خداوندی که گیاه را از بین آب و گل و ریگ نجات می دهی ، ای خدایی که آتش را از بین آهن و سنگ رهائی می بخشی ، ای خدایی که شیر را از بین فضولات و خون  خلاص می کنی ، ای خدایی که بچه ها را از میان رحم نجات می بخشی ، ای خدایی که روح را ا زمیان حجابها خلاص می کنی ، مرا از دست هارون خلاص کن 1

قربان مناجاتش بروم . آی دلهای کربلایی ، انشاءالله کاظمین ، کربلا هم جد غریبش حسین ، میان گودی قتلگاه با لب عطشان چنین مناجات می کرد : الهی صَبراً عَلی قَضائِکَ یا رَبِّ لااِلهَ سِواکَ یا غیاثَالمُستَغیثین ...